Serdar Kuzuloğlu’nun hazırlayıp sunduğu “Türkiye’de Genç Olmak” podcast yayınında “Türkiye“, “genç” ve “olmak” kavramları üzerine duruyor. Gençlikte yaşa takılanlar ile erken yaşlanmak arasındaki algısal gel-gitler yaşayan gençliğin Türkiye yansımalarından bahsediyor. Podbee Media tarafından yayınlanan Haddini Aşan Yaşam Rehberi’nin sekizinci bölüm kaydına Spotify, Apple Podcast, Google Podcast ve Podbee Media web sitesinden ulaşabilirsiniz.
Detaylar
Bugünlerde gençler kontrolden çıkmış durumda. Kaba şekilde yemek yiyorlar. Yetişkinlerine karşı çıkıyorlar. Öğretmenlerini sinirlendiriyorlar.
Aristotales, MÖ 350
Sözün sonrası: Aradan geçen yıllara rağmen değişmeyen şey, yaşı ilerlemiş olanların yaşı genç olanlara karşı sitemi, yaşı genç olanların yaşı ilerlemiş olanlara tahammülsüzlüğü.
Ben genç olmanın ne olduğunu biliyorum,
Fakat sen yaşlılığın ne olduğunu bilmezsin
Orson Welles | I know what it is to be young
Gençler bilebilseydi, yaşlılar yapabilseydi.
Si le jeune savait et si le vieux pouvait…
Fransız Atasözü
Çizgilerin arasında: “Türkiye’de genç olmak” başlığını üçe ayıralım: Türkiye, genç, olmak
- Türkiye: Hangi Türkiye sorusuyla başlayalım. Türkiye’nin hangi şehrinden hangi semtinden bahsediyoruz?
- Genç: En genel tanımıyla 15-19 yaş arasına genç diyoruz. Bunun yanında bu tanım ülkeden ülkeye değişiyor. Gençliği yaşla tanımlamak mümkünken zihniyet de belirleyici bir faktör. Bu açıdan zihin ile beden çatışması söz konusu diyebiliriz.
- Olmak: Yaşamaktan mı yoksa gereklerinden nasiplenmekten mi bahsediyoruz? Kesin doğrusu olmamakla beraber bazı genellemeler yaparsak; gençlik, acemilik ve keşif diyebiliriz.
Nedir: Gençlik, insanlık mirasına bir reddiye olarak karşımıza çıkıyor. Burada gençliği varoluşun itirazına bağlı olduğu bir çağ olarak algılamalıyız. Ötekine karşı bir alternatif sunma dönemi.
Sonra: Bu düzen içerisinde itiraz ederken kayalara çarpıyoruz, cam tavanlara takılıyoruz. Görünür olmaya çalışırken görünmezliğe itildiğimizi hissediyoruz. Bu da umutsuzluğa sevk ediyor.
- Tarihin her döneminde gençlik umutsuzluğun zirvesi olmuş. Kıymetli potansiyeline rağmen gençlik dediğimiz şey, karşılaştığı kurumsal yapıya karşı umutsuz olma halidir.
Gençliğin zıttı: Yaşlılık zihinsel bir durum. Etrafınızdaki kıyafetler, saçlar, şarkılar tuhaf geldiği an yaşlanmaya başlamışsınızdır. Diğer belirleyici faktör “neden” sorusudur. Yaş ilerledikçe neden sorusunun sorulması azalmaya başlar. Neden sorusu meşrudur fakat ileri yaşlarda hakaret olarak algılanabilir.
Yüzdelere göre: Habitat Derneği’nin 2022 yılına ait “Gençliğin İyi Olma Hali” raporuna göre,
- Yaşamından mutlu olan genç oranı %46
- Gelecekten umudunu çekenlerin oranı %56
İstatistiklere göre: Türkiye’de genç olmak azınlık olmak demektir. Eskiden Türkiye genç nufusa sahipti. Bugün, TÜİK verilerine göre yaşlı nüfusun oranı %10’a çıktı. Bu oran cumhuriyet tarihinde en yüksek oran. Türkiye’nin yaş ortalaması ise 32.
- Türkiye hızla yaşlanıyor. Bunun sebebi doğurganlık oranı. İstatistiklere göre 1970’li yıllarda doğurganlık oranı 5,64 iken 2022 yılında ise bu oran 1,62‘ye geriledi. İdeal doğurganlık oranı ise 2,1 olması gerekiyor.
Diğer bir konu: Türkiye’de yaşam deyince yalnızlık problemi karşımıza çıkıyor. İstatistiklere göre Türkiye’de 5 milyon iki yüz bin kişi yalnız yaşıyor. Bu sayının çoğunluğunu yaşlı ve kadın oluşturuyor. Buna paralel barınma krizi yaşıyoruz.
Kendine ait bir oda: Türkiye’nin %40’ı kalabalık evlerde yaşarken gençlerin %51’inin kendine ait bir odası yok. Buradan evlilik meselesi ortaya çıkıyor. Türkiye’deki evlilik motivasyonu kendine ait bir hayat kurabilme isteğinden gelişiyor.
- Erkeklerde evlenme yaşı (2023) 28,3 kadınlarda ise 25,7 ve bu yaş gün geçtikçe artıyor. Buna rağmen günümüzde evli kalmak zor görünüyor. İstatistiklere göre 2023’te boşanmaları %33,4’ünün evlililiğin ilk beş yılı gerçekleşiyor. %21 6 ila 10 yıl sonra gerçekleşiyor.
Sonuç: Günümüze geldiğimizde bir pandemi dönemi geçirdik. Bir çok genç arka ordada bilgisayar başında eğitim aldı, kep fırlatamadan mezun oldu. Türkiye’deki gençliğin diğer bir özelliği doğu ile batı arasında kalmış olmak. Küresel kutuplaşma ve kimlik sorunu yaşayan bir gençlik. Son özellik, iç ve dış göç yaşayan ve gçöe maruz kalan gençlik.
Editörün Notu > Okuma önerisi
Konrad-Adenauer-Stiftung Derneği Türkiye Temsilciği tarafından yapılan 2023 Türkiye Gençlik Araştırması kapsamında 16 ilden 18-25 yaş arası 2.140 katılımcı ile Cumhuriyet’in 100. yılında, Türkiye’de yaşayan gençlerin temel eğilimleri ve ortak görüşleri hakkında kapsamlı bir genel bakış sunulmuştur. Rapordan öne çıkanlar;
- Katılımcıların sadece %17,3’ü mutlu hissettiğini belirtmiştir.
- Gençlerin %63 oranında önemli bir kısmı, fırsat verilmesi halinde başka bir ülkede yaşamak istediklerini ifade etmiştir.
- %88,7’si Türkiye’de gelir dağılımının eşitsiz ve dengesiz olduğunu düşünmektedir.
- Gençlerin yarısından fazlası herhangi bir siyasi ideolojiye bağlı değildir.
- Türkiye Gençlik Araştırması 2023 raporunun tamamını okumak için…